Hướng dẫn kỹ năng phòng chống tai nạn đuối nước cho trẻ em

Cứ mỗi dịp hè đến, nguy cơ xảy ra tai nạn đuối nước với trẻ em, học sinh lại tăng cao. Hầu hết trẻ em đều thích nước vì đó là môi trường để vui chơi, khám phá nhiều điều mới lạ, nhưng luôn tiềm ẩn nguy cơ đuối nước. Bài viết dưới đây, trường THPT Lê Hồng Phong sẽ giới thiệu đến bạn đọc nội dung về kỹ năng phòng chống tai nạn đuối nước cho trẻ em, cùng xem ngay nhé!

Vì sao đuối nước thường dẫn đến tử vong?

Đuối nước là tình trạng nước tràn vào đường hô hấp làm cho các cơ quan bị thiếu oxy và các chức năng sống của cơ thể ngừng hoạt động.

Một số trường hợp chết đuối mà trong phổi không có nước là do người không biết bơi bất ngờ bị chìm trong nước, nạn nhân hoảng sợ khiến các phản xạ bị rối loạn làm cơ thể bị chìm, phản xạ co cơ nắp thanh quản và đóng khí quản lại làm nạn nhân không thở được dẫn đến thiếu oxy não và bất tỉnh. Nắp thanh quản bị đóng nên nước cũng không vào phổi được và dẫn đến tử vong.

Nguyên nhân gây đuối nước

Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tai nạn đuối nước ở trẻ em, trong đó, nguyên nhân phổ biến dẫn tới những tai nạn đuối nước là do thiếu sự giám sát của người lớn, chủ quan của cha mẹ để trẻ tự do vui chơi tại những khu vực nguy hiểm như sông, suối, ao, hồ…

Nguyên nhân đuối nước đối với trẻ lớn tuổi do bản tính hiếu động, tò mò; đối với trẻ nhỏ do tính thích nghịch nước hoặc do sự bất cẩn của gia đình. Cho dù trẻ em không biết bơi lội hay biết bơi lội nhưng do sự chủ quan nên cũng không lường trước hết được sự nguy hiểm của tai nạn.

Ngoài ra, môi trường sống xung quanh cũng luôn có những yếu tố nguy cơ rình rập gây nên tai nạn đuối nước ở trẻ em như chậu nước, chum vại, bể nước, giếng nước… không có nắp đậy an toàn; sông, hồ, suối, ao, hồ… không được rào chắn và có biển cảnh báo nguy hiểm.

Hơn nữa, tình trạng xây dựng các công trình, đào bới khai thác cát, đất đá tràn lan, sự vô ý thức của con người… đã để lại các hố sâu gây nguy hiểm…không có rào chắn cũng là những nơi dễ gây lên tai nạn đuối nước. Bên cạnh đó, cũng phải kể đến một thực trạng: đó là khi các em cứu lẫn nhau, do chưa có kiến thức trong việc cấp cứu, sơ cứu người bị chết đuối, dẫn đến tình trạng số lượng trẻ bị tai nạn đuối nước tăng lên.

Các biện pháp phòng chống đuối nước

Để phòng tránh đuối nước ở trẻ nhỏ vào mùa hè, các bậc cha mẹ, thầy cô, các em học sinh cần trang bị những kiến thức và các những biện pháp, cụ thể:

Cần đảm bảo sức khỏe con em mình có đảm bảo để có thể tham gia hoạt động bơi lội. Nhiều bậc phụ huynh không biết rằng, không phải trẻ em nào cũng có thể học bơi.

Ví dụ như những em nhỏ mắc các bệnh hen phế quản; bệnh đường hô hấp mạn tính: Viêm mũi dị ứng, viêm mũi xuất tiết, viêm xoang mạn; viêm da dị ứng…không nên xuống nước vì có thể làm bệnh nghiêm trọng hơn, dẫn tới những tai nạn không mong muốn khi bơi. Để đảm bảo sức khỏe cho trẻ khi đi bơi phụ huynh cần lưu ý nên cho trẻ đi khám bác sỹ để quyết định trẻ có thể tham gia bơi lội hay không.

Để phòng đuối nước cho trẻ, việc đầu tiên và quan trọng nhất đó là dạy trẻ biết bơi. Các bậc cha mẹ cần trang bị kỹ năng đảm bảo an toàn, xử lý tình huống khi bơi cho các em nhỏ như: cần phải khởi động kỹ trước khi xuống nước, xử lý sao khi bị chuột rút, gặp vùng nước xoáy, cách sơ cứu khi gặp người bị đuối nước phù hợp với từng lứa tuổi…

Cần cảnh báo trẻ về những nơi tiềm ẩn nguy cơ đuối nước như sông, hồ, ao những vùng nước sâu. Cần lưu ý các em chỉ bơi ở những nơi có người và phương tiện cứu hộ; đặc biệt phải tuân thủ các quy định của bể bơi, khu vực bơi. Khi trẻ đi bơi cần phải luôn bên cạnh, trông chừng và theo dõi trẻ, tránh trường hợp đáng tiếc xảy ra.

Khi đi tắm sông hay hồ, ao người biết bơi hay không cũng chỉ nên tắm gần bờ, đảm bảo trong khu vực an toàn. Đối với các khu vực nguy hiểm cần có rào che chắn, biển cảnh báo cho các em không chơi gần những khu vực này.

Kỹ năng thoát nạn khỏi vùng nước xoáy

Dòng nước xoáy là một dòng nước chảy mạnh từ bờ ra biển. Nguyên nhân của hiện tượng này là do sóng biển liên tục đưa nước vào bờ tạo thành dòng xoáy chảy mạnh ngược từ bờ ra biển.

Thông thường dòng xoáy ở biển hình thành dưới mặt nước, có màu xanh thẫm (do có độ sâu hơn vùng xung quanh). Trên bề mặt nước khu vực này thường không có sóng “bạc đầu” xô vào bờ.

Dòng xoáy ở biển rất nguy hiểm, vận tốc dòng chảy có thể đạt đến 2,5m/giây, chiều rộng từ 1- 3m, chiều dài dòng chảy có thể đạt đến vài chục mét. Với vận tốc này, khó ai có thể bơi ngược dòng chảy này để vào bờ.

Trên thực tế, rất nhiều người bị hoảng loạn khi gặp tình huống này đã cố bơi ngược trở lại vào bờ, tuy nhiên với kỹ năng phòng chống đuối nước này hầu hết mọi người đều bị chết đuối.

Khi đang tắm biển mà gặp phải vùng xoáy, dòng chảy mạnh cần cố gắng giữ bình tĩnh và hiểu nguyên lý, dòng nước không cuốn bạn chìm xuống đáy mà chỉ kéo ra xa bờ.

Tuyệt đối không bơi ngược dòng chảy.

Đối với người biết bơi hãy bơi ngang hoặc theo hướng chéo xuôi theo dòng chảy và dần tách ra khỏi dòng chảy, sau đó bơi vòng cung dần tiến vào bờ.

Khi đuối sức, thả lỏng và giữ cho cơ thể nổi, trôi theo dòng chảy. Đến khi thấy dòng chảy yếu , cố gắng bơi chéo tách khỏi dòng chảy và bơi vòng vào bờ hoặc ra hiệu cho cứu hộ hoặc mọi người ứng cứu.

Kỹ năng cứu người bị đuối nước

Tuỳ vào tình hình thực tế và năng lực của mỗi cá nhân mà có phương pháp, biện pháp cứu người bị đuối nước sao cho phù hợp.

Trường hợp người tham gia cứu nạn không biết bơi hoặc biết bơi nhưng không đủ khả năng trực tiếp cứu người bị nạn cần bình tĩnh suy xét, nhanh chóng quan sát chung quanh tìm cành cây, can nhựa, phao cứu sinh, dây thừng hoặc các vật thể nổi khác; sau đó quăng đến vị trí người bị nạn để họ bám, víu rồi kéo dần người bị nạn vào bờ.

Trong trường hợp người bị nạn ở quá xa bờ, vượt khỏi tầm quăng đến của các phương tiện cứu nạn, người cứu phải bằng mọi cách hô hoán, gọi cứu trợ để cứu người bị nạn một cách nhanh nhất có thể.

Khi người cứu nạn biết bơi nhưng chưa có kỹ năng cứu đuối nước, cần sử dụng phao tròn (phao có dây kéo thì càng tốt) hoặc các vật thể nổi khác để bơi ra gần nạn nhân. Nếu nạn nhân còn tỉnh táo, ra ký hiệu cho nạn nhân bám vào phao đưa nạn vào bờ.

Trường hợp nạn nhân đã đuối sức, nên tiếp cận nạn nhân từ phía sau, đưa phao (hoặc vật thể nổi) ra phía trước mặt nạn nhân, dùng 2 tay luồn dưới 2 nách nạn nhân từ sau ra trước và bám vào phao đã đặt phía trước, giữ cho đầu nạn nhân nổi, bơi ngửa đưa nạn nhân vào bờ.

Trong trường hợp không có phao hoặc các vật thể nổi, người cứu nạn có thể sử dụng một sợi dây thừng buộc quanh eo mình. Để một đoạn có độ dài nhất định để nạn nhân bám vào (chiều dài phần dây dư khoảng từ 3 đến 5 mét), đầu dây còn lại cố định vào một điểm chắc chắn trên bờ hoặc do một người trên bờ giữ đầu dây.

Khi bơi gần đến vị trí nạn nhân hãy hô to hoặc ra ký hiệu và quăng đầu dây cho người bị nạn cầm. Ra ký hiệu cho người trên bờ kéo dây vào hoặc người cứu nạn vừa bơi vừa co dây kéo theo nạn nhân di chuyển vào bờ.

Lưu ý, trong mọi trường hợp cứu đuối nước, nếu nạn nhân đang vùng vẫy mạnh, người cứu nạn tuyệt đối không được trực tiếp ôm nạn nhân, không để nạn nhân bám vào người mình. Vì khi đó, nạn nhân đang hoảng loạn sẽ ôm và siết chặt có thể làm cho cả nạn nhân và người cứu nạn cùng bị đuối nước.

Trường hợp người cứu nạn biết bơi và có kỹ năng phòng chống và cứu đuối nước, sẽ tiếp cận từ phía sau nạn nhân. Nếu nạn nhân nằm sấp, tiến hành lật ngửa để phần mặt nạn nhân nhô cao hơn mặt nước, dùng 2 tay xốc vào nách nạn nhân từ phía sau rồi bơi ngửa đưa nạn nhân vào bờ.

Hoặc có thể dùng 2 tay ôm chặt 2 bên đầu nạn nhân, giữ cho nạn nhân nằm ngửa phần mặt nạn nhân nhô cao hơn mặt nước, bơi ngửa để đưa nạn nhân vào bờ.

Trong một số trường hợp khi nạn nhân gần chìm, tuỳ vào tình hình thực tế mà người cứu nạn có thể nắm cổ áo, nắm tóc nạn nhân từ phía sau, sử dụng kiểu bơi ếch nghiêng để kéo nạn nhân vào bờ.

Cách sơ cứu khi bị ngạt nước

Bước 1: Nhanh chóng đưa nạn nhân ra khỏi mặt nước bằng cách đưa cánh tay, cây sào dài cho nạn nhân nắm, ném phao hoặc chèo thuyền vớt nạn nhân lên. Tuyệt đối không nên nhảy xuống nước cứu người khi không biết bơi.

Bước 2: Đặt nạn nhân nằm chỗ khô ráo, thoáng khí.

Bước 3: Nếu nạn nhân bất tỉnh, hãy kiểm tra xem còn thở không bằng cách quan sát lồng ngực có di động hay không.

– Nếu lồng ngực không di động, tức là nạn nhân ngừng thở thì phải hô hấp nhân tạo (thổi ngạt bằng miệng) ngay lập tức. Sau khi thổi ngạt 2 cái, cần kiểm tra xem tim nạn nhân còn đập hay không bằng cách bắt mạch cảnh, bẹn, hoặc áp tai vào lồng ngực bên trái xem có tiếng tim đập không.

– Nếu không bắt được mạch chứng tỏ tim nạn nhân đã ngừng đập, cần phải hô hấp nhân tạo kèm theo ép tim ngoài lồng ngực (ép ở 1/2 dưới xương ức bên trái) theo tỷ lệ 15/2 (nghĩa là ép tim 15 cái thì thổi ngạt 2 cái) nếu có 2 người, hoặc 30/2 nếu có 1 người. Sau đó vừa làm vừa đưa nạn nhân đi bệnh viện.

– Nếu nạn nhân còn tự thở, cho nạn nhân nằm nghiêng sang một bên. Cởi bỏ quần áo ướt, giữ ấm. Nhanh chóng đưa nạn nhân đến bệnh viện gần nhất vì có thể sẽ xảy ra khó thở tái diễn (khó thở thứ phát) vài giờ sau ngạt nước.

Lời kết

Trên đây là hướng dẫn các kỹ năng cơ bản nên biết về cách phòng chống tai nạn đuối nước, các bậc phụ huynh hãy quan tâm hơn nữa đến vấn đề này để tránh những rủi ro đáng tiếc xảy ra cho con em và những người thân trong gia đình. Cảm ơn bạn đọc đã quan tâm và theo dõi bài viết, đừng quên thường xuyên ghé thăm website của chúng tôi để cập nhật thêm nhiều tin tức bổ ích khác nữa nhé!