Nhận thức về cảm xúc, kỹ năng mềm cần thiết cho các bạn trẻ

Trong bối cảnh cuộc sống ngày càng phát triển, chúng ta tham gia vào các hoạt động xã hội với nhiều vai trò khác nhau thì việc tự nhận thức, đánh giá bản thân, đặc biệt là về cảm xúc, để điều chỉnh và phát triển, trở thành một trong những yếu tố chính giúp bạn vượt qua mọi thách thức và biến đổi của cuộc sống.

Việc khám phá nhận thức cảm xúc của bản thân giúp chúng ta có thể thay đổi cuộc sống của mình, đăc biệt đối với các bạn trẻ. Vậy kỹ năng hiểu về cảm xúc là gì và làm như thế nào để nâng cao khả năng hiểu đó?

Những người thành công và hạnh phúc trong cuộc sống luôn phát triển được khả năng tập trung, sự chú tâm hoàn toàn vào công việc và duy trì nó cho đến khi hoàn tất. Họ tự rèn luyện cho bản thân cách suy nghĩ, nói và làm những gì mình muốn và nhận biết ngay những suy nghĩ, cảm xúc đang làm phân tán sự chú tâm của họ.

Tại sao có những người luôn biết cần phải nói gì, nói như thế nào để cho người khác không bao giờ cảm thấy khó chịu và mâu thuẫn. Thậm chí khi họ chưa tìm ra cách giải quyết vấn đề, họ cũng luôn giữ được thái độ lạc quan và đầy hy vọng.

Có lẽ chúng ta đều biết một ai đó xung quanh mình có khả năng kiểm soát được cảm xúc của họ. Họ có vẻ như không bao giờ stress, luôn điềm đạm, tự tin… có khả năng nhìn nhận được vấn đề và bình tĩnh tìm ra giải pháp, quyết đoán và biết được khi nào thì trực giác của họ đúng.

Kỹ năng tự nhận thức

Kỹ năng tự nhận thức là tìm lại chính mình, lắng nghe, thấu hiểu về bản thân và từ đó có thể cảm nhận được cảm xúc của mỗi người. Mỗi cá nhân đều có những tố chất không giống nhau, nhu cầu, mong muốn và cách thể hiện cảm xúc cũng khác nhau. Thông qua tất cả sự khéo léo, thông minh và tế nhị – đặc biệt nếu muốn thành công trong giao tiếp, giải quyết các vấn đề thì kỹ năng nhận thức cảm xúc bản thân lại càng trở nên quan trọng, có thể nói nó chính là một kỹ năng cơ bản cần có để phát triển nhiều kỹ năng khác.

Kỹ năng nhận thức cảm xúc của bản thân là khả năng cảm nhận và hiểu được cảm xúc của bản thân đối với những gì người khác nói với bạn hay ảnh hưởng đến mọi người xung quanh. Nó bao gồm cảm giác, suy nghĩ của bạn, cũng như khi hiểu được cảm xúc của người khác như thế nào. Nó cho phép bạn kiểm soát được những mối quan hệ của mình hiệu quả hơn, hòa hợp hơn.

1. Tự nhận thức bản thân

Có khả năng nhận thức tốt sẽ dần cảm thấy được cảm xúc của chính mình và vì thế sẽ không cho cảm xúc lấn át lý trí và phát sinh những phản ứng tiêu cực.

Biết được điểm mạnh, điểm yếu của bản thân sẽ nhận ra lĩnh vực nào có thể làm tốt hoặc còn yếu kém cần phải khắc phục. Rõ ràng, khả năng tự nhận thức quan trọng nhất, nó giúp cho việc tự học, tự lập, tự thân vận động của chính bạn.

2. Tự điều chỉnh

Khả năng kiểm soát những cảm xúc và sự bộc phát giúp tránh được những phản ứng hồ đồ. Người có khả năng tự điều chế này không cho phép bản thân trở nên quá giận dữ, đố kỵ và họ không được có những bốc đồng hay quyết định thiếu cẩn thận. Họ nghĩ trước khi hành động. Đặc điểm của khả năng tự điều chỉnh là có sự thoải mái, suy tính với những thay đổi, trung thực và có khả năng để nói lời từ chối trở nên nhã nhặn.

3. Biết cảm thông

Cảm thông là khả năng mà bạn nhận ra và hiểu được những người chung quanh muốn gì, cần gì và quan điểm của họ như thế nào. Người có khả năng này sẽ cảm nhận được cảm xúc của người khác, ngay cả khi nó không được rõ ràng. Nhờ vậy, sự cảm thông và biết lắng nghe thường quản lý rất tốt các mối quan hệ, tránh được những thành kiến, trở nên cởi mở và dễ mến hơn. Họ có thể kiểm soát được các cuộc tranh cãi, làm chủ những cuộc thảo luận, là người truyền đạt tuyệt vời. Không những thế, họ còn là những người tài ba trong việc xây dựng, duy trì các mối quan hệ.

Khi có thể nhận biết các cảm xúc của chính mình, có thể đó một chìa khóa giúp bạn thành công trong cuộc sống – đặc biệt là trong nghề nghiệp của mình. Khả năng quản lý người khác và xây dựng các mối quan hệ là yếu tố quan trọng của tất cả các nhà lãnh đạo. Do đó, việc phát triển và sử dụng kỹ năng nhận biết cảm xúc của bản thân là cách hay để bạn có thể nhận biết, điều chỉnh tâm trạng xúc động của bản thân cũng như cảm thông với người khác.

Cách nâng cao kỹ năng nhận thức cảm xúc?

1. Quan sát cách bạn phản ứng với mọi người xung quanh

Bạn có từng vội vàng phán quyết một điều gì đó trước khi biết tất cả sự thật chưa? Bạn có phải là người cứng nhắc và nhiều thành kiến không? Hãy xem xét trung thực cách mà bạn nghĩ và giao tiếp với người khác. Hãy cố gắng đặt mình vào trong hoàn cảnh của họ và cởi mở, chấp nhận những quan điểm và nhu cầu của họ.

2. Tự đánh giá bản thân

Điểm yếu của bạn là gì? Có bao giờ bạn thừa nhận mình là người không hoàn hảo và có thể làm việc ở một vài lĩnh vực tốt hơn người khác không? Bạn khiêm tốn hay đang giả vờ? Bạn có thể tự an ủi bản thân, cởi bỏ những ưu tư, uất ức, phiền muộn và khống chế được những căn nguyên gây nên cảm xúc tiêu cực đó? – Nếu có thể nhận biết mình một cách chân thực và thẳng thắn, bạn có thể thay đổi cuộc sống của bản thân.

3. Hãy xem cách bạn phản ứng trong các tình huống căng thẳng

Bạn sẽ trở nên khó chịu mỗi khi bị chậm trễ hay có một số chuyện xảy ra không theo ý muốn? Bạn có thường đổ lỗi cho người khác hay trút cơn giận dữ của mình vào họ, kể cả khi đó không phải là lỗi của họ. Khả năng giữ bình tĩnh, biết kiểm soát trong những tình huống khó thường được đánh giá rất cao – trong thế giới kinh doanh và cả bên ngoài nó. Hãy luôn tự nhận biết cảm xúc của chính bạn!

4. Chịu trách nhiệm về những hành động của bản thân

Hãy xem xét cách mà bạn hành động sẽ ảnh hưởng đến người khác như thế nào. Nếu quyết định của bạn gây ảnh hưởng mạnh mẽ đến người khác, hãy tự đặt mình vào hoàn cảnh của họ. Họ sẽ cảm thấy gì nếu bạn làm như vậy? Khi bạn làm một ai đó có cảm giác bị tổn thương, hãy xin lỗi trực tiếp mà đừng bỏ qua những gì bạn đã làm và xa lánh họ. Người ta sẽ sẵn sàng tha thứ và quên đi nếu bạn thực sự trung thực và cố gắng làm đúng.

Tóm lại, kỹ năng nhận thức về cảm xúc bản thân là khả năng nhận thức ngay được hành động, cảm xúc của chính mình và cách chúng gây ra ảnh hưởng đến những người xung quanh như thế nào. Kỹ năng này rất quan trọng đối với sự tồn tại và phát triển của loài người, làm cho con người hiểu nhau hơn và việc tạo lập mối quan hệ xã hội trở nên tốt đẹp. Kỹ năng nhận thức về cảm xúc bản thân, một kỹ năng sống hữu ích cho chính bạn và cho cả mọi người.

Mời các em xem thêm các thông tin:

• Các trường THPT ở Hà Nội
• Trường tư thục cấp 3
• Các trường chuyên ở Hà Nội
• Trường cấp 3 ở Hà Đông