10 Cách dạy con trai ở tuổi dậy thì hiệu quả nhất bố mẹ cần biết
Không ít phụ huynh cảm thấy khó nói chuyện, chia sẻ với con trai khi đến tuổi dậy thì. Bởi đây là giai đoạn mà nhiểu trẻ thay đổi khác biệt trở nên hướng nội, khó nói chuyện và nhạy cảm. Dạy con trong giai đoạn này không chỉ khó mà còn đòi hỏi chúng ta phải tốn không ít công sức. Dưới dây trường THPT Lê Hồng Phong sẽ chia sẻ 10 cách dạy con trai ở tuổi dậy thì mời cha mẹ tham khảo để hành trình đồng hành cùng con trở nên dễ dàng hơn.
Những thay đổi của con trai trong tuổi dậy thì
Độ tuổi dậy thì của con trai có thể khác nhau từ người này sang người khác. Nhưng thông thường, khoảng thời gian này diễn ra từ khoảng 9 đến 16 tuổi. Một số biểu hiện và thay đổi cơ thể thường xuất hiện khi con trai bắt đầu vào giai đoạn dậy thì. Dưới đây là một số dấu hiệu thường gặp:
- Cơ thể trẻ phát triển vượt trội, chiều cao tăng nhanh có thể lên đến 12 cm mỗi năm. Bên cạnh đó cân nặng của trẻ cũng tăng nhưng phụ thuộc vào khả năng vận động và tăng trung bình từ 5 – 7 kg.
- Trẻ vỡ giọng, giọng khàn hơn trước nhiều
- Hầu và xương quai hàm phát triển
- Trẻ xuất hiện nhiều mụn trứng cá, tóc dài nhanh
- Về tính cách cũng có nhiều thay đổi, bước vào độ tuổi từ 18 – 20 trẻ muốn tự lập, tự đưa ra quyết định của riêng mình
- Trẻ bắt đầu quan tâm và có những mối quan hệ với bạn bè khác giới, tò mò và tìm hiểu các vấn đề liên quan đến tình dục.
Trước những thay đổi về ngoại hình, tâm sinh lý của con trai ở giai đoạn dậy thì, cha mẹ cần làm gì để hỗ trợ và dạy dỗ con tốt nhất? Hãy theo dõi bài viết dưới đây.
10 Cách con trai ở tuổi dậy thì hiệu quả nhất
Dạy con trai ở tuổi dậy thì đòi hỏi sự hiểu biết, tôn trọng và tương tác tích cực từ phía bố mẹ. Dưới đây là 10 cách mà bạn có thể áp dụng để giúp phát triển tính cách, kiến thức và kỹ năng của con trai ở giai đoạn quan trọng này:
1. Dạy con biết chăm sóc bản thân
Khi bé trai bước vào tuổi dậy thì, không chỉ phụ huynh cảm thấy lo lắng mà bản thân trẻ cũng cảm thấy hoang mang trước những thay đổi của cơ thể. Do đó, cách dạy con trai ở tuổi dậy thì đầu tiên là cha mẹ nên dạy con trai cách chăm sóc bản thân đúng đắn. Nên Dạy con về quy trình tắm rửa hàng ngày và giải thích tầm quan trọng của việc giữ sạch cơ thể. Chia sẻ thông tin về cách sử dụng và chọn lựa sản phẩm vệ sinh cá nhân như xà phòng, lăn nách.
Các cậu bé tuổi teen thường ít có ý thức trong việc chăm sóc bản thân. Không những thế, các bé trai trong độ tuổi này thường có xu hướng thức khuya, ăn những món không tốt cho sức khỏe, chơi game hàng giờ và lười tập thể dục. Điều này cộng với những thay đổi tuổi dậy thì ở con trai có thể khiến trẻ đối mặt với các vấn đề như tăng cân nhanh, có mùi cơ thể, mụn trứng cá…Vậy nên cha mẹ cần thúc đẩy con tham gia vào hoạt động thể dục thường xuyên để duy trì sức khỏe và tăng cường tinh thần.
Dạy con biết chăm sóc bản thân không chỉ giúp họ phát triển sức khỏe tốt. Mà còn tạo ra nền tảng cho cuộc sống tự lập và có ý thức trách nhiệm. Do đó, cha mẹ cần chú ý là nên cung cấp các thông tin cơ bản về việc chăm sóc bản thân cho bé.
2. Đặt ra những giới hạn nhất định
Việc đặt ra giới hạn cho con là một phần quan trọng của việc nuôi dạy và giáo dục. Các giới hạn này giúp xây dựng đạo đức, tạo ra môi trường an toàn và giúp con phát triển các kỹ năng tự quản lý. Dưới đây là một số nguyên tắc khi đặt ra giới hạn cho con:
- Rõ ràng và công bằng: Đặt ra các quy tắc và giới hạn rõ ràng, công bằng và hợp lý. Con cần biết rõ những gì được phép và những gì không được phép.
- Thảo luận và đồng thuận: Hãy thảo luận với con về lý do đằng sau các quy tắc và giới hạn. Nếu con thấu hiểu vì sao những quy tắc này quan trọng, con sẽ có khả năng chấp nhận và tuân thủ tốt hơn.
- Linh hoạt và điều chỉnh: Hiểu rằng, có thể cần điều chỉnh giới hạn dựa trên sự phát triển và sự chín chắn của con. Đôi khi, những quy tắc cần được linh hoạt để phù hợp với tình hình.
- Có những cuộc nói chuyện nguyêm túc: Hãy thực hiện các cuộc đối thoại với con về quy tắc và giới hạn. Hỏi ý kiến của con và cố gắng hiểu quan điểm của con.
Cha mẹ hãy đặt giới hạn dựa trên giáo dục và giải quyết vấn đề. Thay vì chỉ đơn giản đặt giới hạn, hãy sử dụng chúng như một cơ hội để giáo dục và giải quyết vấn đề. Hãy giúp con hiểu vì sao những hành vi nào là không phù hợp và cách họ có thể làm tốt hơn.
3. Kỷ luật là cách dạy con trai tuổi dậy thì tốt nhất
Kỷ luật là một phần quan trọng trong quá trình dạy dỗ con trai, đặc biệt là ở độ tuổi dậy thì. Tuy nhiên, quan trọng nhất là phải kết hợp kỷ luật với sự hiểu biết, hỗ trợ và tạo ra môi trường giáo dục tích cực.
Con trai tuổi dậy thì thường có xu hướng đua đòi theo bạn bè, thể hiện cái tôi và không muốn bị bạn bè chê cười, nên dễ bị bạn xấu lôi kéo vào con đường sai trái. Vì vậy, một trong những cách dạy con trai ở tuổi dậy thì là cha mẹ cần nhấn mạnh các quy tắc đã đặt ra, đồng thời khuyên nhủ con cần phải tỉnh táo, tập trung, giữ cái đầu lạnh để không sa ngã, tự làm hỏng cuộc đời trẻ.
Phụ huynh cũng cần cảnh báo trước về những hậu quả và hình phạt tương ứng nếu trẻ vi phạm các nguyên tắc đã đặt ra. Chẳng hạn, nếu trẻ về nhà muộn hơn khoảng thời gian quy định hoặc không giúp gia đình làm việc nhà, bé sẽ bị cắt tiền tiêu vặt
4. Dạy con về tinh thần trách nhiệm
Tinh thần trách nhiệm là điều mà các chàng trai tuổi dậy thì cần rèn luyện: trách nhiệm với bản thân, với gia đình, với xã hội, với công việc mình đang làm và những hành vi mình gây ra. Hãy để con hiểu rằng, trách nhiệm không chỉ là hoàn thành xong nhiệm vụ, mà còn là nỗ lực hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ vì mục tiêu chung
Lưu ý rằng, quá trình rèn luyện tinh thần trách nhiệm là một hành trình dài hơi và đòi hỏi sự kiên trì. Hỗ trợ và động viên con trai trong quá trình này sẽ giúp họ phát triển thành những người trưởng thành có tinh thần trách nhiệm và ý thức cộng đồng.Hãy bắt đầu rèn luyện tinh thần trách nhiệm cho bé trai tuổi dậy thì từ những việc đơn giản như giữ gìn vệ sinh cá nhân (trách nhiệm với bản thân), phụ giúp việc nhà (trách nhiệm với gia đình), giữ gìn vệ sinh lớp học và nơi công cộng (trách nhiệm với cộng đồng)…
5. Dạy trẻ biết quan tâm mọi người
Dạy trẻ biết quan tâm đến người khác là một phương pháp giáo dục quan trọng giúp phát triển kỹ năng xã hội, lòng nhân ái và tạo ra một cộng đồng tích cực.Yêu thương và quan tâm mọi người là đức tính cần có của mọi người, do đó dạy trẻ biết quan tâm mọi người là cách dạy con trai tuổi dậy thì đúng đắn nhất. Với con trai tuổi dậy thì cha mẹ hãy dạy con biết lễ phép với người trên, nhường nhịn, yêu thương và tôn trọng mọi người. Đây chính là chìa khóa mở ra cánh cửa hạnh phúc.
Bên cạnh đó trẻ cũng cần biết nói lời cảm ơn với những gì nhận được từ người khác và dũng cảm nói lời xin lỗi khi mắc sai lầm. Để trẻ hiểu và thực hiện được những điều này cha mẹ cần làm gương trong mọi lời nói và hành động. Đồng thời dùng chính tình yêu thương của mình để dạy dỗ con biết quan tâm, chia sẻ với người khác.
Thêm vào đó, hãy tạo điều kiện cho con tham gia các hoạt động xã hội, chương trình thiện nguyện, những việc có ích cho cộng đồng. Từ những việc làm này, trẻ sẽ trở nên vị tha, biết bao dung và lớn lên trở thành người đàn ông tinh tế, giàu lòng yêu thương.
6. Cách dạy con trai tuổi dậy thì sống lành mạnh
Hướng con đến lối sống lành mạnh là việc cha mẹ cần làm khi con trai đến tuổi dậy thì. Lối sống lành mạnh nếu được rèn luyện từ nhỏ sẽ giúp trẻ hình thành thói quen tốt, khi đến tuổi trưởng thành trẻ sẽ duy trì dễ dàng hơn.
Lối sống lành mạnh cha mẹ nên dạy con là tập luyện thể dục thể thao thường xuyên, chú ý giờ giấc ngủ nghỉ khoa học, chọn chế độ dinh dưỡng tối ưu cho sự phát triển. Đây là những hành động tốt cho sức khỏe, đồng thời giúp trẻ uốn nắn tính cách tốt chuẩn bị sự vững vàng cho giai đoạn dậy thì.
Nhớ rằng, lối sống lành mạnh không chỉ là về cơ thể, mà còn bao gồm cả tinh thần và tâm hồn. Việc tạo điều kiện cho con phát triển mọi khía cạnh của bản thân là quan trọng để họ có thể đối mặt và vượt qua thách thức của tuổi dậy thì một cách tích cực.
7. Giáo dục giới tính cho con
Con trai bước vào tuổi dậy thì có những biến đổi về tâm sinh lý bắt đầu tò mò về giới tính, quan tâm đến các bạn nữ và bắt đầu tình yêu tuổi học trò. Trẻ thích cảm giác chinh phục, thích tìm hiểu các thông tin về tinh yêu nam nữa trên internet. Cùng với sự bùng nổ của công nghệ thông tin trẻ dễ tìm kiếm các video hay phim ảnh có nội dung người lớn.
Thời điểm này, cách dạy con trai tuổi dậy thì đó là cha mẹ nên nói chuyện, chia sẻ để giáo dục giới tính cho con. Tránh tình trạng vì tò mò trẻ có thể tìm đến các nguồn thông tin không chính thống, gây ra các nhầm lẫn hay quan điểm sai lệch. Song song với việc làm bạn cùng con, phụ huynh nên phối hợp cùng nhà trường để giáo dục trẻ. Hãy cung cấp cho bé trai những định hướng giới tính đúng đắn bằng cách:
- Chúng ta nên dạy con về giới tính một cách thẳng thắn, không nên e ngại vì đây là giai đoạn trẻ đã có hiểu biết nhất định
- Lựa chọn các chủ đề phù hợp với lứa tuổi để trẻ cảm thấy dễ hiểu, không xấu hổ
- Cởi mở trò chuyện với trẻ các vấn đề liên quan đến tình dục thông qua sách báo, tạp chí, video… cung cấp kiến thức lành mạnh một cách chân thực và khéo léo
- Chỉ ra cho trẻ những hệ lụy khôn lường trong trường hợp không nắm vững các kiến thức về vấn đề tình dục
- Sẵn sàng lắng nghe và giải đáp các thắc mắc của trẻ
8. Khuyến khích trẻ chia sẻ suy nghĩ
Khuyến khích trẻ chia sẻ suy nghĩ là một phần quan trọng của quá trình phát triển và hỗ trợ sự phát triển toàn diện của trẻ. Việc này không chỉ giúp trẻ xây dựng kỹ năng giao tiếp mà còn thúc đẩy sự tự tin, tư duy logic, và khả năng quản lý cảm xúc
Khi bước vào giai đoạn dậy thì, các bé trai có xu hướng hướng nội, khép kín vì vậy cha mẹ cần tạo điều kiện cho con bày tỏ suy nghĩ của mình. Vậy đâu là cách dạy con trai tuổi dậy thì đúng đắn để trẻ có thể trò chuyện cởi mở hơn với cha me?
Trước tiên cha mẹ cần hiểu vấn đề tâm sinh lý tuổi dậy thì để hiểu và thông cảm cho con. Đừng vì trẻ không chịu nói chuyện mà chúng ta kết luận con hư, con không nghe lời. Bởi ở thời điểm nảy trẻ thường không muốn cha mẹ chăm sóc, quan tâm, hỏi han quá mức và nhất là nghĩ rằng con còn nhỏ. Trẻ có xu hướng thích thể hiện là người độc lập, trưởng thành nên cha mẹ không nên gặng hỏi quá mức hay ép buộc con nói về vấn đề nào đó.
9. Không gian riêng là nguyên tắc trong cách dạy con trai tuổi dậy thì
Ngoài việc muốn thể hiện cái tôi cá nhân, trẻ đến tuổi dậy thì thường thích không gian riêng tư. Vì vậy chúng ta thường thấy các bé trai về nhà nhưng vào phòng và đóng cửa lại. Thời điểm này mối quan hệ giữa con trai và cha mẹ cần có những ranh giới thích hợp, để con được độc lập và không còn quá phục thuộc.
Tránh việc xâm phạm quá mức vào không gian cá nhân của con, giữ cho mức độ quan sát là đủ để bảo đảm an toàn. Nhưng không làm cho con cảm thấy bị xâm phạm quá mức.
10. Không la mắng hay trừng phạt nghiêm khắc
Do không hiểu trẻ, không hiểu về đặc điểm thay đổi của giai đoạn dậy thì nhiều phụ huynh đã cho rằng con mình trở nên khó bảo, không nghe lời. Với mỗi lỗi lầm của con, cha mẹ sử dụng biện pháp la mắng hay trừng phạt nghiêm khắc. Tuy nhiên đây là cách dạy con trai tuổi dậy thì không được đánh giá cao.
Trên thực tế không ai là chưa từng mắc phải sai lầm hay vi phạm quy tắc đã đặt ra. Đối với trẻ tuổi mới lớn cũng vậy, điều này có thể đến từ nguyên nhân vô tình hoặc cố tình vi phạm để chứng minh bản thân đã trưởng thành. Việc trừng phạt, la mắng chỉ khiến trẻ cảm thấy khó chịu, bực bội và ngày càng xa lánh cha mẹ.
Trong trường hợp này, phân tích nhẹ nhàng, giảng giải cho trẻ hiểu vấn đề sẽ mang lại hiệu quả tốt. Trẻ cảm nhận rằng cha mẹ luôn đồng hành cùng con, hiểu con dù con mắc lỗi. Các bé trai mong muốn bố mẹ thấu hiểu và chia sẻ cùng mình. Từ đó con sẽ coi bố mẹ là điểm tựa tin cậy để tìm đến mỗi khi cần.
Bên cạnh đó cha mẹ cũng nên có lòng vị tha, cho con cơ hội để sửa chữa lỗi lầm. Chúng ta cũng nên bày tỏ quan điểm nghiêm khắc không muốn con vi phạm những điều sai trái trước đó. Cách dạy con trai tuổi dậy thì như thế này sẽ khiến con nể phục, tin yêu cha mẹ. Để mỗi khi cần lời khuyên trước một sự việc nào đó trẻ sẽ tìm đến cha mẹ.
Lưu ý khi dạy con trai ở tuổi dậy thì
Dạy con trai ở tuổi dậy thì là một thách thức, nhưng cũng là cơ hội để xây dựng nền tảng cho sự phát triển toàn diện của họ. Dưới đây là một số lưu ý quan trọng khi dạy con trai ở giai đoạn này:
1. Hiểu rõ giai đoạn phát triển
Để dạy con hiệu quả, cha mẹ cần hiểu rõ về giai đoạn phát triển và sự biến đổi cảm xúc mà con trai đang trải qua. Sự hiểu biết này sẽ giúp cha mẹ tạo ra môi trường hỗ trợ và lý tưởng cho con phát triển.
2. Tạo môi trường mở cửa thảo luận
Hãy tạo ra không gian nơi con trai có thể thoải mái chia sẻ suy nghĩ, cảm xúc, và thắc mắc của mình. Một môi trường mở cửa và không đánh giá là quan trọng để họ cảm thấy an toàn.
3. Duy trì sự linh hoạt và sự tôn trọng
Trong khi giữ quy tắc là quan trọng, sự linh hoạt cũng là yếu tố quan trọng. Hãy lắng nghe con và đối xử với họ với sự tôn trọng, thậm chí khi ý kiến của họ khác biệt.
4. Chia sẻ giáo dục giới tính
Mở rộng giáo dục giới tính để bao gồm cả sự hiểu biết về tình dục, quan hệ và trách nhiệm. Hãy chia sẻ thông tin một cách mở cửa và lý tưởng, tùy thuộc vào sự chín chắn của con trai.
5. Khuyến khích độc lập và trách nhiệm
Hãy khuyến khích con trai phát triển độc lập và trách nhiệm trong các hoạt động hàng ngày. Việc này sẽ giúp họ học cách quản lý thời gian và công việc của mình.
6. Tạo môi trường tích cực và khuyến khích đam mê
Hỗ trợ con trai trong việc phát triển sở thích và đam mê. Tạo một môi trường tích cực và khuyến khích họ tìm kiếm những hoạt động mà họ đặc biệt quan tâm.
7. Dùng lời khen và khuyến khích tích cực
Lời khen và khuyến khích tích cực sẽ là động lực mạnh mẽ để con trai tiếp tục phát triển và đạt được những mục tiêu của mình.
8. Hỗ trợ phát triển tinh thần trách nhiệm
Dạy con trách nhiệm với bản thân và xã hội. Họ cần hiểu về tầm quan trọng của việc đối xử tôn trọng, giữ gìn vệ sinh cá nhân, và thực hiện trách nhiệm trong gia đình.
9. Thực hiện gương mẫu
Cha mẹ nên làm gương mẫu cho con trai, không chỉ bằng cách nói, mà còn bằng cách hành động. Họ sẽ học nhanh chóng từ những hành động và giá trị mà cha mẹ thể hiện.
10. Tạo điều kiện cho sự phát triển toàn diện
Hãy khuyến khích con trai tham gia vào nhiều lĩnh vực khác nhau, từ học vấn đến nghệ thuật và thể thao. Việc này giúp phát triển toàn diện về cảm xúc, tinh thần và thể chất.
Lời kết
Như vậy, trường THPT Lê Hồng Phong tổng hợp lại cho bạn cách dạy con trai ở tuổi dậy thì. Lưu ý dạy con trai ở tuổi dậy thì là một thách thức, nhưng cũng là cơ hội để xây dựng nền tảng cho sự phát triển toàn diện của họ. Vậy mong bài viết này sẽ giúp ích được cho các cha mẹ đang có con ở tuổi dậy thì.